چگونه کودکان را بعد از تعطیلات نوروز برای فضای آموزشی آماده کنیم؟

تعطیلات نوروز برای کودکان، فرصتی برای استراحت، دید و بازدید، تفریح و فاصله گرفتن از درس و مدرسه است. اما بازگشت به محیط مدرسه بعد از این تعطیلات طولانی، معمولاً با چالش‌هایی همراه است. بسیاری از کودکان بعد از نوروز، دچار بی‌حوصلگی، کاهش تمرکز و حتی اضطراب می‌شوند. بنابراین، والدین باید با یک برنامه‌ریزی مناسب، کودک را به تدریج برای بازگشت به مدرسه آماده کنند تا این فرآیند بدون استرس و با انگیزه بیشتری طی شود. در این مقاله، راهکارهای عملی و موثر برای کمک به کودکان در این دوره ارائه می‌شود.

⸻

۱. تنظیم دوباره ساعت خواب کودک

یکی از مهم‌ترین عواملی که بعد از تعطیلات نوروز باعث سخت شدن بازگشت به مدرسه می‌شود، تغییر ساعت خواب کودک است. در این ایام، به دلیل مهمانی‌ها، دید و بازدیدها و تماشای برنامه‌های تلویزیونی، معمولاً کودکان دیرتر می‌خوابند و صبح‌ها نیز دیرتر از روزهای مدرسه بیدار می‌شوند.

راهکارها:

✔️ شروع تدریجی تنظیم خواب: حدود سه روز قبل از پایان تعطیلات، هر شب ۱۵ تا ۳۰ دقیقه زودتر کودک را بخوابانید و صبح‌ها نیز به تدریج او را زودتر بیدار کنید تا بدنش به روال جدید عادت کند.
✔️ کاهش استفاده از موبایل و تلویزیون قبل از خواب: نور صفحات دیجیتال مانع از تولید هورمون خواب (ملاتونین) می‌شود، بنابراین بهتر است حداقل یک ساعت قبل از خواب، استفاده از موبایل، تبلت و تلویزیون را کاهش دهید.
✔️ ایجاد یک روتین خواب آرام‌بخش: خواندن داستان، شنیدن موسیقی ملایم، دوش آب گرم یا گفت‌وگوی شبانه با کودک، می‌تواند به تنظیم خواب او کمک کند.

⸻

۲. بازگرداندن کودک به فضای مطالعه و یادگیری وآموزشی 

بعد از تعطیلات طولانی، کودک ممکن است از مطالعه و تکالیف دور شده باشد و در روزهای اول مدرسه دچار عدم تمرکز یا افت یادگیری شود.

راهکارها:

✔️ مرور مطالب درسی به صورت بازی و سرگرمی: به جای اجبار کودک به درس خواندن، می‌توانید از روش‌هایی مثل بازی‌های آموزشی، تماشای فیلم‌های علمی یا انجام تمرین‌های سبک استفاده کنید.
✔️ خواندن داستان‌های مرتبط با مدرسه: اگر کودک علاقه‌ای به کتاب‌های درسی ندارد، خواندن داستان‌هایی درباره مدرسه و دوستانش می‌تواند او را به یادگیری تشویق کند.
✔️ تشویق کودک به حل تمرین‌های ساده: اگر معلم برای تعطیلات تکالیفی داده است، آن‌ها را به تدریج و در قالب یک برنامه مشخص انجام دهید تا کودک دوباره با روند درسی آشنا شود.

⸻

۳. افزایش انگیزه کودک برای مدرسه

بعد از تعطیلات نوروز، بعضی از کودکان تمایلی به بازگشت به مدرسه ندارند و همچنان در فضای تعطیلات و بازی هستند. بنابراین، والدین باید انگیزه و اشتیاق آن‌ها را برای مدرسه افزایش دهند.

راهکارها:

✔️ صحبت درباره خاطرات خوب مدرسه: از کودک بپرسید که چه چیزهایی در مدرسه را دوست دارد و درباره دوستان و معلم‌هایش با او صحبت کنید.
✔️ ایجاد حس کنجکاوی: درباره چیزهایی که در ترم جدید یاد خواهد گرفت صحبت کنید. مثلاً بگویید: “می‌دونی بعد از عید قراره چه چیزهای جالبی یاد بگیری؟”
✔️ تشویق کودک به تعیین اهداف کوچک: از او بخواهید برای بعد از تعطیلات هدفی تعیین کند، مثلاً یاد گرفتن یک درس خاص، تقویت یک مهارت یا داشتن رفتار بهتر در کلاس.

⸻

۴. آماده‌سازی وسایل مدرسه

بسیاری از کودکان با داشتن وسایل جدید، برای رفتن به مدرسه انگیزه بیشتری پیدا می‌کنند.

راهکارها:

✔️ بررسی وسایل مدرسه: کیف، دفتر، مداد و دیگر وسایل کودک را بررسی کنید و در صورت نیاز وسایل جدید برای او تهیه کنید.
✔️ اجازه دهید کودک خودش انتخاب کند: اگر قرار است چیزی بخرید، بگذارید کودک در انتخاب رنگ و مدل آن نقش داشته باشد تا حس بهتری نسبت به مدرسه پیدا کند.
✔️ مرتب کردن کیف و وسایل: همراه کودک وسایلش را مرتب کنید تا برای روز اول مدرسه آماده باشد.

⸻

۵. تنظیم مجدد عادات روزانه

در تعطیلات نوروز، برنامه غذایی، زمان بازی و میزان استفاده از موبایل کودک تغییر می‌کند. بازگرداندن او به روال قبلی، به تدریج باید انجام شود.

راهکارها:

✔️ ایجاد یک برنامه مشابه روزهای مدرسه: وعده‌های غذایی را در همان ساعاتی که در دوران مدرسه مصرف می‌شد، قرار دهید.
✔️ کاهش تدریجی زمان بازی و استفاده از گوشی: اگر کودک عادت کرده ساعت‌ها با گوشی بازی کند یا کارتون ببیند، زمان آن را به تدریج کاهش دهید تا تغییر ناگهانی باعث اعتراض نشود.
✔️ افزایش فعالیت‌های فیزیکی: دوچرخه‌سواری، بازی‌های حرکتی یا پیاده‌روی، به کودک کمک می‌کند تا انرژی اضافه خود را تخلیه کند و شب‌ها راحت‌تر بخوابد.

⸻

۶. برنامه‌ریزی برای دیدار با دوستان مدرسه‌ای

یکی از دغدغه‌های کودکان پس از تعطیلات، دوری از دوستان مدرسه‌ای است. اگر کودک قبل از شروع مدرسه دوباره با دوستانش ارتباط بگیرد، راحت‌تر به محیط مدرسه بازمی‌گردد.

راهکارها

✔️ برنامه‌ریزی برای یک دیدار دوستانه: اگر امکان دارد، یکی از همکلاسی‌های او را دعوت کنید تا با هم بازی کنند و درباره مدرسه صحبت کنند.
✔️ یادآوری دوستان به کودک: درباره همکلاسی‌هایش صحبت کنید و او را تشویق کنید که برای دیدن دوباره دوستانش مشتاق باشد.

⸻

۷. آماده کردن کودک برای روز اول مدرسه

روز اول بعد از تعطیلات نوروز، برای کودک مهم است و می‌تواند تأثیر زیادی در روند بازگشت او به مدرسه داشته باشد.

راهکارها:

✔️ لباس‌های مدرسه را آماده کنید: شب قبل، لباس‌های کودک را آماده کنید تا صبح با عجله و استرس مواجه نشود.
✔️ صبحانه مقوی تهیه کنید: یک صبحانه سالم و انرژی‌زا به کودک کمک می‌کند که روز را با انرژی مثبت آغاز کند.
✔️ بدرقه با انرژی مثبت: کودک را با لبخند و انگیزه راهی مدرسه کنید و به او اطمینان دهید که روز خوبی خواهد داشت.

⸻

والدین، کلید طلایی اشتیاق کودک برای بازگشت به مدرسه

نکته‌ای که اغلب والدین نادیده می‌گیرند، تأثیر مستقیم رفتار و احساسات خودشان بر فرزندان است. کودکان از والدین الگو می‌گیرند؛ اگر شما با بی‌حوصلگی، نگرانی یا استرس درباره بازگشت به مدرسه صحبت کنید، این حس به کودک نیز منتقل می‌شود. در مقابل، اگر خودتان با اشتیاق و انرژی مثبت درباره مدرسه حرف بزنید، کودک هم مشتاق‌تر خواهد شد.

چگونه والدین می‌توانند اشتیاق خود را به کودک منتقل کنند؟

✅ با لحن مثبت درباره مدرسه صحبت کنید
به جای گفتن “اوه، دوباره روزهای سخت مدرسه شروع شد!”، بگویید: “چه هیجان‌انگیز! دوباره قراره چیزهای جدید یاد بگیری و دوستات رو ببینی!”

✅ خاطرات شیرین مدرسه را تعریف کنید
از دوران کودکی خود بگویید، مثلاً: “یادمه وقتی بعد از تعطیلات به مدرسه برمی‌گشتم، همیشه خوشحال بودم که دوباره دوستام رو می‌بینم و ماجراهای جدیدی برام پیش می‌اومد.”

✅ هیجان خرید وسایل مدرسه را به اشتراک بگذارید
کودک را در تهیه و آماده‌سازی کیف و لوازم مدرسه مشارکت دهید و با شور و شوق از این کار صحبت کنید.

✅ یک جشن کوچک برای بازگشت به مدرسه برگزار کنید
مثلاً روز قبل از مدرسه، یک شام خانوادگی یا یک فعالیت شاد ترتیب دهید و آن را به عنوان “جشن شروع دوباره یادگیری” برگزار کنید.

✅ حس کنجکاوی کودک را تحریک کنید
بگویید: “فکر می‌کنی امسال چه چیزهای جالبی یاد خواهی گرفت؟” یا “دوست داری امسال چه چیزی رو بهتر یاد بگیری؟”

✅ حضور فعال در روند مدرسه رفتن داشته باشید
صبح‌ها با انرژی مثبت کودک را بدرقه کنید، از او بپرسید که روزش چطور گذشت و اگر نیاز به کمک داشت، با حوصله در کنارش باشید.

✅ خاطرات شیرین مدرسه را تعریف کنید
از دوران کودکی خود بگویید، مثلاً: “یادمه وقتی بعد از تعطیلات به مدرسه برمی‌گشتم، همیشه خوشحال بودم که دوباره دوستام رو می‌بینم و ماجراهای جدیدی برام پیش می‌اومد.”

✅ هیجان خرید وسایل مدرسه را به اشتراک بگذارید
کودک را در تهیه و آماده‌سازی کیف و لوازم مدرسه مشارکت دهید و با شور و شوق از این کار صحبت کنید.

✅ یک جشن کوچک برای بازگشت به مدرسه برگزار کنید
مثلاً روز قبل از مدرسه، یک شام خانوادگی یا یک فعالیت شاد ترتیب دهید و آن را به عنوان “جشن شروع دوباره یادگیری” برگزار کنید.

✅ حس کنجکاوی کودک را تحریک کنید
بگویید: “فکر می‌کنی امسال چه چیزهای جالبی یاد خواهی گرفت؟” یا “دوست داری امسال چه چیزی رو بهتر یاد بگیری؟”

✅ حضور فعال در روند مدرسه رفتن داشته باشید
صبح‌ها با انرژی مثبت کودک را بدرقه کنید، از او بپرسید که روزش چطور گذشت و اگر نیاز به کمک داشت، با حوصله در کنارش باشید.

🔹 به یاد داشته باشید: اشتیاق شما، اشتیاق کودک را چند برابر می‌کند. اگر شما مدرسه را فرصتی برای رشد و یادگیری بدانید، کودک شما نیز با همین دیدگاه به مدرسه برمی‌گردد

نتیجه‌گیری

بازگشت به مدرسه بعد از تعطیلات نوروز، نیاز به برنامه‌ریزی دقیق دارد تا کودک بدون استرس و با اشتیاق به روال عادی بازگردد. تنظیم ساعت خواب، مرور مطالب درسی، افزایش انگیزه، کاهش تدریجی زمان بازی و آماده‌سازی وسایل مدرسه، از جمله اقداماتی است که والدین می‌توانند انجام دهند. با رعایت این نکات، کودک شما می‌تواند بدون مشکل و با روحیه‌ای مثبت دوباره به فضای آموزشی بازگردد و ادامه سال تحصیلی را با موفقیت پشت سر بگذارد.

و در آخر 

“اگر در مورد حضور فرزندتان در مدرسه یا مراکز آموزشی با چالشی مواجه شدید، مشاوران اسکیل هوم سبک موفقیت در شهر کرج  می‌توانند به شما کمک کنند. ما سال‌هاست که به‌صورت تخصصی با کودکان کار می‌کنیم و از نزدیک دغدغه‌ها و نیازهای آن‌ها را مشاهده کرده‌ایم. برخلاف بسیاری از مشاوران کلینیکی که تمرکز اصلی‌شان روی درمان است، ما با رویکردی عملی و انگیزشی، برنامه‌های ویژه‌ای برای تسهیل ورود کودکان به فضای آموزشی ارائه می‌دهیم. مشاوران ما با استفاده از بازی‌ها و تکنیک‌های خلاقانه، فرزندان شما را ترغیب می‌کنند تا با علاقه و اشتیاق بیشتری در محیط‌های آموزشی حضور یابند.

گردآورنده مقاله : فاطمه عسکری